Droga do Lubartowa Kamil Suskiewicz |
U kogo gościł Kochanowski? Gdzie odbywały się debaty protestantów i katolików? Co się działo w pałacu Sanguszków? To wszystko i wiele więcej w naszym opisaniu Lubartowa. „A może państwo nie wiecie – co znaczy Lubartów” – pytał kiedyś Bolesław Prus. No, jeśli nie wiecie – to tym bardziej przeczytajcie.
Opowieści syberyjskie Aleksandra Katarzyna Maludy |
Dla postyczniowych zesłańców najtrudniejsza była droga na miejsce odbywania kary czy osiedlenia. Malarstwo Aleksandra Sochaczewskiego przedstawia zwykle ludzi zakutych w kajdany, byle jak odzianych w poszarpane szmaty wlekących się niekończącym się zaśnieżonym bezdrożem. Tak też bywało. Ale bywało również tak, że na zesłanie jechano własnymi powozami (Benedykt Dybowski z dwojgiem przyjaciół kupił sobie na tę okazję dobrze wyresorowany tarantas), bywały powozy z miejscami do spania. Kto mógł nie podróżował w zimę, tylko przeczekiwał ją w jakimś mieście oferującym w miarę wygodne warunki w hotelach czy wynajętych pokojach.
Wszystkich Świętych w Polsce - oczami Francuzki Mathilde Suskiewicz |
Wszechobecne światło zniczy sprawia, że najlepszy, najbardziej nastrojowy moment na kontemplację przy grobach – nadchodzi wieczorem. Cmentarze nie są z reguły oświetlone, gdyż znajdują się często na obrzeżach miast i miasteczek, lecz te setki, tysiące zapalonych świec dodają tym miejscom, mrocznym z natury, surrealistycznego piękna. Gdy przemieszczamy się po Polsce w tych dniach, naszą drogę wytyczają zawsze jasne płaszczyzny iskrzące się niezliczoną ilością małych złocistych punkcików.
Odpolitycznić literaturę. Casus Iwaszkiewicza Kamil Suskiewicz |
O tym, dlaczego nie powinno się oceniać literatury przez pryzmat polityki, i o tym, co się dzieje, gdy się jednak ocenia. O tym, dlaczego Sława i chwała zasługuje na trwałe miejsce w polskiej kulturze. O wierszach Jarosława Iwaszkiewicza. O „tych wszystkich młodych na ogół, zmysłowych, nadaremnych mężczyznach z wiszącą nad nimi gruźlicą i melancholią, tak bardzo obcych naszym szybkim, kategorycznym, wycwanionym i rozwrzeszczanym czasom”. A w tle dwugłos profesora Andrzeja Nowaka i poety Bronisława Maja.
David Jones - wprowadzenie do twórczości Marcin Suskiewicz |
Angielski pisarz Evelyn Waugh – przyjaciel Davida Jonesa i tak jak on katolik – miał mu kiedyś wytknąć, że jego nietypowa, prosto ścięta grzywka sprawia, iż wygląda „jak cholerny artysta” („like a bloody artist”). „Bo jestem cholernym artystą” – odpowiedział wówczas poważnie Jones. Od następnego numeru planujemy publikować tłumaczenia jego esejów.
ANKIETA SUMY _Co nam dzisiaj po czytaniu i pisaniu?_ Kiedio, Badek, Dudycz, Grad, Piekutowski, Suskiewicz |
Pan Bóg z brodą, psy, koty i zające
(książki)
Rejwach
(książki)
Przejścia. Z Renesansu do Baroku
(książki)
Wiersze wybrane
Małgorzata Czachor
Anna Wojnowska
Gawędy opoczyńskie
Marek Pawluch
Z notatnika młodego lekarza
Piotr Suskiewicz
Rzeczy zwyczajne
GALERIA SUMY
Portugalia
Paweł Trzeźwiński